عملیات حرارتی انواع فولاد گرمکار
امروزه محصولات ساخته شده توسط فولاد بسیار رو به افزایش است. این محصولات دارای تنوع بسیاری بوده و هرکدام کاربرد خاص خود را دارد. در ادامه شما را با عملیات حرارتی انواع فولاد گرمکار آشنا خواهیم کرد.
دو نوع از مهمترین فولادهایی که برای ساخت محصولات بوسیله فولاد مورد استفاده قرار می گیرند، فولاد گرمکار و فولاد سردکار هستند. این دو محصول از اهمیت بالایی در صنعت آهن و فولاد برخوردار است. فولاد گرمکار اعم از فولاد 1.2343، فولاد 1.2606، فولاد 1.2714، فولاد 1.2713، فولاد 1.2365، فولاد 1.2344 می باشند که هر کدام ویژگی های مختص خود را دارند.
فولاد گرمکار چیست؟
به فولادی، فولاد گرمکار می گویند که در درجه حرارت بالا این قطعات امکان شکل دهی دارند. از فولاد گرمکار بیشتر برای ریخته گری تحت فشار، آهنگری سقوطی، تولید لوله، تولید شیشه و اکستروژن گرم استفاده می کنند.
از مهم ترین ویژگی فولاد گرمکار، مقاومت بالای آن در برابر درجه حرارت های زیاد و بالاتر از 316 درجه سانتی گراد می باشد. در واقع فولاد گرمکار نوعی از فولاد صنعتی به حساب می آید.
جالب است بدانید که فولاد سردکار هنگامی که در دمای 316 درجه سانتی گراد قرار می گیرد، استحکام خود را از دست داده و حالت نرمی پیدا می کند.
انواع فولاد گرمکار در صنعت
همانطور که در بالا به ان اشاره کردیم، فولاد گرمکار دارای انواع مختلفی می باشد. در زیر انواع فولاد گرمکار را بر اساس خاصیت و ویژگی برایتان گفته ایم:
- فولاد گرمکار که در برابر هرگونه شوک و ضربه، کاملا مقاوم است.
- فولاد گرمکار که بوسیله آب درجه سختی آن ها افزایش پیدا می کند.
در ادامه اگر با فولاد نورد گرم آشناییت ندارید، پیشنهاد میکنم مطلب ورق گرم را مطالعه کنید.
مشخصات فولاد گرمکار
فولاد گرمکار به دلیل سختی و مقاومت بالای آن در برابر هرگونه ضربه و یا حرارت از اهمیت بسزایی در صنعت ها برخوردار است. در زیر برایتان دیگر ویژگی های فولاد گرمکار را آورده ایم:
- استحکام بالا در برابر کشش های کرم
- مقاومت بالا در برابر ضربه های کرم
- قابلیت های خوب برای ماشین کاری
- مقاومت بالا در برابر هرگونه شوک حرارتی
- قدرت تحمل بالا در برابر سایش های گرم
- مقاومت بالا در برابر تغییر شکل فولاد به علت طولانی شدن عملیات حرارتی
کاربرد فولاد گرمکار چیست؟
پس تا اینجای مطلب از آرتاویل ساخت، با ویژگی های فولاد گرمکار به خوبی آشنا شدید. همان طور که گفتیم مهمترین ویژگی فولاد گرمکار، مقاومت بالای آن در برابر گرما می باشد بطوری که فولاد ذوب یا نرم نمی شود.
در زیر برایتان کاربرد های بیشتر از فولاد گرمکار را آورده ایم:
- ساخت در ابزارآلات مخصوص مهره سازی
- تهیه برای فولاد های مورد نیاز تیغه های انواع قیچی
- تولید رینگ های فشار دهنده
- ساخت در ابزار آلات مخصوص سوراخ کردن
- تهیه برای انواع سنباده ها
- ساخت در قالب های تزریقی
- ساخت در قالب های پولک زنی
سخت کاری فولاد گرمکار
فولاد گرمکار بوسیله آلیاژ های مختلفی ساخته می شوند. همین امر باعث شده است تا هرکدام از آنها دارای خواص متفاوتی باشند. در ادامه برایتان از مهم گرید های فولاد گرمکار گفته ایم و هرکدام را به همراه ترکیبشان توضیح داده ایم:
1- فولاد گرمکار ساخته شده توسط کروم
ماده اصلی استفاده شده در فولاد های کروم H10 تا H19 است. برخی موارد در فولاد گرمکار کروم از تنگستن، وانادیوم، مولیبدن و کبالت در ترکیبشان استفاده می شود. همچنین میزان کربن مورد استفاده در این نوع گرید حدود 0.35 الی 0.4 درصد است.
جالب است بدانید که میزان کربن پایین و میزان کروم بالا در فولاد گرمکار باعث می شود تا مقاومت آن در برابر هرگونه سختی بالاتر برود. در فولاد های H10 و H14 مقدار زیادی مولیبدن و تنگستن استفاده می شود؛ زیرا استفاده از این دو نوع مواد باعث می شود تا میزان سختی فولاد در برابر درجه حرارت بالا افزایش پیدا کند و استحکام گرمایی را در آن بیشتر کند.
در ادامه مطلب اگر با فولاد MO40 آشناییت ندارید، پیشنهاد میکنم مطلب فولاد MO40 چیست؟ را مطالعه کنید.
2- فولاد گرمکار ساخته شده توسط تنگستن
فولاد های این گرید شامل کربن، کروم و تنگستن هستند. که در بعضی مواقع خاص از مقداری وانادیوم هم در ترکیب آن استفاده می کنند. همچنین میزان بالای عناصر آلیاژی در این فولاد، باعث می شود تا مقاومت فولاد بالا رفته و نرم شود.
میزان سختی فولاد گرمکار تنگستن بین 450 تا 600 راکول سی است. این نوع فولاد همزمان با کاهش کربن، میزان مقاومت و تافنس نسبت به شوک های حرارتی را افزایش می دهد.
3- فولاد گرمکار ساخته شده توسط مولیبدن
آلیاژهای مورد استفاده در فولاد گرمکار مولیبدن شامل وانادیوم، کربن و تنگستن است. جالب است بدانید که خواص و کاربرد های این نوع فولاد با فولاد گرمکار تنگستن تقریبا مشابه است. اما این گروه از فولاد های گرمکار، نسبت به دیگر گروه ها مقاومت بسیار بالایی در برابر تغییرات دمایی دارد.
در نتیجه
همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم، فولاد گرمکار به دلیل خواص و ویژگی های منحصر به فردی که دارد، از اهمیت بالایی در صنعت های مختلف برخوردار است. همچنین باعث شده است تا مورد استفاده اکثر عموم نیز قرار بگیرد.
فولاد گرمکار به دلیل مقاومت بالای آن در برابر حرارت در 316 درجه سانتی گراد به بالا، از مقاومت بسیاری هم برخوردار است. همین مقاومت و سختی این نوع فولاد باعث می شود که در مکان هایی که فولاد باید تحت فشار و یا گرمای شدید قرار گیرد، از فولاد گرمکار استفاده کنند.
